AYM’den Barış Akademisyenleri davasında hak ihlali kararı

Anayasa Mahkemesi’nin 8’e karşı 8 oyla aldığı kararın ihlal yönünde çıkmasında Başkan Zühtü Arslan’ın oyu etkili oldu 

Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu, 2016 yılında “Bu Suça Ortak Olmayacağız” başlıklı bildiriyi imzaladıkları için “silahlı terör örgütü propagandası yapmak” suçundan haklarında mahkûmiyet kararı verilen 10 barış akademisyenin ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi.

Barış bildirisini imzaladıkları için “silahlı terör örgütü propagandası yapmak” suçundan yargılanıp ceza alan ve aralarında 15 ay hapis cezası alıp iki aydan fazla süre cezaevinde kaldıktan sonra tahliye edilen Profesör Füsun Üstel’in de bulunduğu 10 akademisyenin bireysel başvurusu 26 Temmuz 2019 tarihinde AYM Genel Kurulu’nca görüşüldü.

Akşam saatlerinde bireysel başvurulara ilişkin görüşünü açıklayan Genel Kurul, barış akademisyenlerinin “silahlı terör örgütü propagandası yapmak” suçundan cezalandırılmaları nedeniyle ifade özgürlüklerinin ihlal edildiğine karar verdi. İhlalin ortadan kaldırılması için kararın bir örneğinin yeniden yargılama yapılması amacıyla yerel mahkemelere gönderilmesine karar veren AYM, başvuruculara dokuzar bin lira tazminat ödenmesine de hükmetti.

İhlal kararını aralarında AYM Başkanı Zühtü Arslan’ın da bulunduğu sekiz üye desteklerken, sekiz üye de karara karşı çıktı. Eşitlik halinde başkanın oyunun iki oy sayılacağına ilişkin hüküm gereği akademisyenlerin başvurusunda ihlal kararı verildi.

AYM’nin ihlal kararı, yargılamaları sürmekte olan diğer barış akademisyenlerinin dosyaları için de emsal niteliğinde. Çıkan karar sayesinde kesinleşmiş cezalar için yeniden yargılama yolunun açılması, istinaf aşamasında olanlar için bozma kararı verilmesi, devam eden davalar için de beraat kararlarının söz konusu olması bekleniyor.

AYM Birinci Bölüm başvuruya ilişkin ilk görüşmeyi 29 Mayıs’ta yapmış ancak Adalet Bakanlığı’ndan görüş gelmediği gerekçesiyle bu toplantıyı ertelemişti. Adalet Bakanlığı başvurulara ilişkin görüşünü 25 Haziran’da mahkemeye sunmuştu.

Başvuruları 3 Temmuz’da tekrar görüşen Birinci Bölüm, verilecek kararın “benzer şekildeki diğer barış akademisyenleri için emsal niteliği taşıyacağını, bu nedenle kararın tüm üyelerin katılımıyla verilmesi gerektiğini” belirterek dosyanın Genel Kurul’a gönderilmesine karar vermişti.

Akademisyen davaları

Yargılamalara konu olan “Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisi Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi (BAK) tarafından 1128 akademisyenin imzasıyla Ocak 2016’da yayımlandı. Sonraki katılımlarla imza sayısı iki bini aştı.

Akademisyenler hakkında daha sonra Terörle Mücadele Kanunu’nun “örgüt propagandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı.

Bianet’in derlediği verilere göre, 26 Temmuz 2019 itibariyle 5 Aralık 2017’den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 646 oldu. Davası sonuçlanan toplam 204 akademisyenin tamamı hapis cezasına mahkûm oldu. Bu akademisyenler arasında 146 akademisyen 1 yıl 3’er ay; 18 akademisyen 1 yıl 10 ay 15’er gün; sekiz akademisyen 1 yıl 6’şar ay; iki akademisyen 1 yıl 6 ay 22’şer gün; 17 akademisyen 2 yıl 3 ay; yedi akademisyen 2 yıl 6 ay; beş akademisyen 2 yıl 1 ay; bir akademisyen 3 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Kaynak: Expression Interrupted https://expressioninterrupted.com/tr/aymden-baris-akademisyenleri-davasinda-hak-ihlali-karari/